Tổng quan về lãi suất trái phiếu chính phủ tại Việt Nam [MỚI 2023]

Tìm hiểu thêm:

• Trái phiếu doanh nghiệp – cuộc chơi mới của nhà đầu tư
• Bond là gì? Xác định giá trị của Bond dựa trên mối quan hệ Bond và lãi suất
• Công thức tính giá trái phiếu (Bond Price) chi tiết từng bước

Trái phiếu Chính phủ là gì ?

Trái phiếu Chính phủ là loại trái phiếu do Bộ Tài chính phát hành nhằm mục đích huy động vốn cho ngân sách nhà nước, hoặc huy động vốn cho chương trình và dự án đầu tư thuộc phạm vi đầu tư của nhà nước. Nhà đầu tư có thể nhận lãi suất trái phiếu chính phủ khi lựa chọn đầu tư vào danh mục này.

Chủ thể phát hành trái phiếu Chính phủ: Theo Điều 3 thông tư 17/2012/TT-BCT quy định thì Bộ tài chính là chủ thể phát hành trái phiếu Chính phủ.

Đối tượng được mua trái phiếu Chính phủ:

• Tổ chức, cá nhân Việt Nam định cư ở nước ngoài; Tổ chức, cá nhân nước ngoài làm việc và sinh sống tại Việt Nam.
• Tất cả các doanh nghiệp Việt Nam kinh doanh mọi lĩnh vực, các công ty bảo hiểm, công ty tài chính, tổ chức tín dụng, ngân hàng thương mại, quỹ đầu tư…
• Doanh nghiệp hoặc tổ chức có vốn đầu tư nước ngoài hoạt động tại Việt Nam nếu được chấp thuận bởi Bộ Tài chính.
• Toàn thể người dân.

Ngoài ra, các tổ chức ở Việt Nam không được mua trái phiếu chính phủ bằng nguồn kinh phí do nhà nước cấp.

Xem thêm: 

• Thanh khoản trái phiếu là gì? Cách hạn chế rủi ro thanh khoản trái phiếu
• Tóm tắt vụ việc trái phiếu An Đông

Các loại trái phiếu Chính phủ hiện nay 

Hiện nay, trái phiếu chính phủ được chia thành 3 loại, được phát hành theo từng hình thức cụ thể tùy vào mục đích sử dụng:

• Tín phiếu kho bạc: Là trái phiếu ngắn hạn, có kỳ hạn dưới 1 năm. 
• Trái phiếu kho bạc: Là trái phiếu có kỳ hạn từ 1 năm trở lên. 
• Công trái xây dựng Tổ quốc: Là trái phiếu có kỳ hạn từ 1 năm trở lên. Loại trái phiếu này được phát hành nhằm vay vốn cho những công trình trong quốc gia, được nhà nước lên kế hoạch rõ ràng.

Phương thức phát hành trái phiếu Chính phủ

Trái phiếu chính phủ được phát hành theo một trong những phương thức sau:

• Phát hành trực tiếp: Trái phiếu được phát hành qua kho bạc nhà nước.
• Phát hành trung gian: Việc phát hành trái phiếu sẽ thông qua một số tổ chức như là ngân hàng thương mại, công ty bảo hiểm, ngân hàng thương mại và những tổ chức trung gian. Họ sẽ nhận được hoa hồng theo quy định của nhà nước.
• Phát hành đấu thầu: Chính phủ và ngân hàng nhà nước sẽ quản lý những tổ chức và các thành phần tham gia đấu thầu.

Phương thức phát hành trái phiếu chính phủ (Nguồn: Internet)

Lãi suất trái phiếu Chính phủ tại Việt Nam

Theo khoản 17 điều 2 thông tư 111/2018/TT-BTC, lãi suất của trái phiếu Chính phủ là % lợi nhuận hàng năm theo giá của trái phiếu mà chủ thể phát hành phải thanh toán phần cho chủ sở hữu trái phiếu theo các kỳ trả lãi theo các các điều kiện, điều khoản của trái phiếu.

Lãi suất của trái phiếu Chính phủ sẽ được thông báo trên trang điện tử của Sở Chứng Khoán và được ghi trên trái phiếu của nhà đầu tư khi hộ mua trái phiếu Chính phủ. Lãi suất phát hành trái phiếu Chính phủ được quyết định bởi Kho bạc Nhà nước trong khung lãi suất mà Bộ Tài chính quy định.

Bảng lãi suất trái phiếu Chính phủ trên trang điện tử Sở Giao dịch chứng khoán:

Cách tính lãi suất trái phiếu chính phủ

Cách tính lãi suất đối với trái phiếu có kỳ hạn trả lãi đầu tiên ngắn hơn so với các kỳ trả lãi tiếp theo:

Số tiền thanh toán lãi của 01 trái phiếu với kỳ trả lãi đầu tiên = (Mệnh giá trái phiếu x Lãi suất danh nghĩa trái phiếu (%/năm) x Số ngày thực tế giữa ngày thanh toán tiền mua trái phiếu và ngày thanh toán tiền lãi đầu tiên kể từ ngày thanh toán tiền mua trái phiếu) / (Số lần thanh toán lãi định kỳ trong một năm x Số ngày trong kỳ trả lãi thông thường theo giả định khi việc thanh toán xảy ra)

Số tiền thanh toán lãi của một trái phiếu đối với các kỳ trả lãi tiếp theo  = (Mệnh giá trái phiếu x Lãi suất danh nghĩa trái phiếu) / Số lần thanh toán lãi định kỳ trong một năm.

Tham khảo thêm: Lợi tức là gì? 4 loại lợi tức và công thức tính

Cách tính lãi suất trái phiếu chính phủ (Nguồn: Internet)

Lãi suất trái phiếu chính phủ tiếp tục tăng

Tháng 7 năm 2022, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) đã tổ chức 25 đợt đấu thầu trái phiếu Chính phủ, giúp Kho bạc nhà nước huy động 9.335 tỷ đồng trái phiếu phát hành theo kỳ hạn 10 và 15 năm. Trong đó, 18,21% là trái phiếu kỳ hạn 15 năm và 81.79% là trái phiếu kỳ hạn 10 năm.

Qua các phiên đấu thầu tháng 7, lợi nhuận của trái phiếu đang có xu hướng tăng. Đối với trái phiếu kỳ hạn 10 năm và 15 năm, tại thời điểm cuối tháng tăng 2,58% và 2,83%. Sau 6 tháng đầu năm thì lãi suất Chính phủ có mức tăng 0,005-0,10%/năm.

Lãi suất trái phiếu chính phủ tăng (Nguồn: Internet)

Có nên đầu tư trái phiếu chính phủ?

Có nên đầu tư vào trái phiếu chính phủ hay không hoàn toàn phụ thuộc vào nhu cầu của các bạn. Trái phiếu Chính phủ cũng giống như tất cả các loại trái phiếu trên thị trường, nó đều có ưu điểm và nhược điểm riêng.

Ưu điểm 

Theo Điều 8 Nghị định 01, chủ sở hữu trái phiếu được đảm bảo thanh toán đầy đủ cả tiền gốc và tiền lãi của trái phiếu khi đến hạn thanh toán. Đồng thời được sử dụng trái phiếu để chuyển nhượng, cho, tặng, thừa kế, chiết khấu và cầm cố trong các quan hệ dân sự và quan hệ tín dụng  theo quy định của pháp luật.

Hơn nữa trái phiếu Chính phủ được đánh giá là một kênh đầu tư khá ổn định và phù hợp cho các nhà đầu tư muốn nhận được thu nhập cố định hàng năm từ tiền lãi, và có thể bán lại một cách dễ dàng cho các nhà đầu tư khác.

Đối với các tổ chức:

• Các doanh nghiệp có thể sử dụng trái phiếu chính phủ như một công cụ để đa dạng hóa danh mục đầu tư; giảm thiểu rủi ro và phân bố dòng tiền nếu nền kinh tế không ổn định.
• Trái phiếu chính phủ cũng là một kênh đầu tư quan trọng của những tổ chức tài chính có nguồn tài chính lớn, cần sự an toàn trong đầu tư như: Quỹ đầu tư an toàn, quỹ hưu trí tự nguyện và các công ty bảo hiểm. 

Đối với nhà đầu tư là cá nhân:

• Đối với các nhà đầu tư cá nhân và nhỏ lẻ muốn sự an toàn thì đầu tư vào trái phiếu Chính phủ là lựa chọn tốt hơn so với việc gửi tiết kiệm ngân hàng.
• Trong trường hợp lãi suất ngân hàng có xu hướng giảm; ngân hàng có thể bị phá sản làm tăng rủi ro của người gửi tiền thì với các nhà đầu tư cá nhân kênh đầu tư này cũng dần trở nên hấp dẫn; đặc biệt với các nước phát triển.

Nhược điểm 

• Về lãi suất: Trái phiếu Chính phủ có lãi suất thấp hơn các loại trái phiếu khác.
• Về quy trình: Quy trình để đầu tư vào trái phiếu Chính phủ không đơn giản, phải trải qua nhiều quy trình nghiêm ngặt, tuân thủ luật pháp và chắc chắn không phải nhà đầu tư nào cũng có đủ điều kiện để mua.

Có thể bạn quan tâm: Trái phiếu ngân hàng là gì? Có nên mua trái phiếu ngân hàng?

Kết luận 

Bài viết trên vừa chia sẻ đến bạn những thông tin về lãi suất trái phiếu chính phủ. VnRebates hy vọng nó có thể giúp các bạn giải đáp những thắc mắc xoay quanh chủ đề này, đồng thời giúp các bạn dễ dàng quyết định có nên đầu tư vào trái phiếu Chính phủ hay không. Chúc các bạn thành công!

VnRebates – Hoàn tiền mọi giao dịch tài chính