.png){kind=logo}
Xem thêm:
- Đầu tư Forex trên thị trường hợp đồng tương lai
- Giao dịch với Market Bounces đơn giản mà hiệu quả
- Bí quyết giao dịch với bull market/bear market
Spot market là gì?
Spot market là gì?
Spot market, còn được gọi là thị trường giao ngay, là thị trường hàng hóa hoặc chứng khoán nơi hàng hóa, gồm cả hàng hóa dễ hư hỏng và lâu bền được trao đổi và giao ngay lập tức hoặc trong một khoảng thời gian ngắn (ví dụ T+3). Các hợp đồng giao dịch trên thị trường giao ngay có hiệu lực ngay lập tức, dù không được giao hàng ngay thời điểm ký kết.
Thị trường giao ngay còn được gọi là thị trường tiền mặt (cash market) hay thị trường vật chất (physical market). Các giao dịch mua được thanh toán bằng tiền mặt theo giá hiện hành do thị trường ấn định, giá này có thể khác với giá tại thời điểm giao hàng. Một ví dụ về hàng hóa thị trường giao ngay thường được bán là dầu thô (Crude Oil). Dầu thô được bán với giá hiện tại và giao hàng thực tế sau đó.
Nghe spot market thì có vẻ kỹ thuật, nhưng đây chính là hình thức đầu tiên và nguyên sơ của trao đổi hàng hóa – rất quen thuộc với chúng ta. Trong giới tài chính, thị trường chứng khoán, thị trường hàng hóa, và thị trường tiền tệ… là những ví dụ điển hình. Trong đó, thị trường tiền tệ – Forex là thị trường giao ngay toàn cầu rộng lớn nhất, hỗ trợ sự trao đổi, kinh doanh, đầu cơ tiền tệ.
Thị trường hàng hoá bao gồm các mặc hàng cơ bản, có thể thay thế bằng các hàng hoá tương tự khác. Một số ví dụ về hàng hóa truyền thống là ngũ cốc, vàng, dầu, điện và khí đốt tự nhiên… Và 1 vài mặt hàng công nghệ mới tham gia như phút gọi di động và băng thông. Hàng hóa được tiêu chuẩn hóa và cần đáp ứng các tiêu chuẩn cụ thể để được giao dịch trên thị trường giao ngay.
Đọc thêm: Market Structure là gì? Hiểu cấu trúc thị trường với phân tích Volume
Spot market là gì? (Nguồn: Internet)
Hình thức của Spot Market
Thị trường giao ngay còn được gọi là thị trường tiền mặt, trong đó các hàng hóa và công cụ tài chính được giao dịch để phân phối tức thời, trái ngược với thị trường kỳ hạn (forward) hay tương lai (futures) – trong đó việc giao hàng được nợ vào một ngày sau đó. Thị trường giao ngay có thể là:
- Sàn giao dịch giao ngay: Còn được gọi là thị trường có tổ chức, nơi chứng khoán hoặc hàng hóa được giao dịch trên sàn giao dịch. Sàn giao dịch sẽ thiết lập giá thị trường hiện tại dựa trên quy luật cung cầu.
- Qua quầy giao dịch (OTC – Over The Counter): Trên thị trường OTC, các giao dịch dựa trên các hợp đồng được thực hiện công khai giữa hai bên và không tuân theo các hướng dẫn của một sàn giao dịch nào, giá cả tự thỏa thuận. Các điều khoản hợp đồng được chấp thuận giữa các bên và có thể không theo tiêu chuẩn.
Spot Price – Giá Spot
Giá hiện tại của 1 hàng hóa hay công cụ tài chính được gọi là giá giao ngay – Spot Price, đây là giá mà một công cụ có thể được bán hoặc mua ngay lập tức. Người mua và người bán sẽ giúp khớp và xác định ra giá giao ngay bằng cách đặt các lệnh mua và bán. Trong thị trường thanh khoản, giá giao ngay có thể thay đổi từng giây, ngay khi các đơn đặt hàng được lấp đầy và thay đổi ngay lập tức khi có liên tiếp những đơn đặt hàng mới tham gia vào thị trường.
Đọc thêm: Giá vàng giao ngay (Spot Gold) là gì? Bạn có được mua tại giá vàng giao ngay không?
So sánh Spot Market – Futures Market
Rủi ro đối tác
| Futures Market | Spot Market |
Đối tác đề cập đến người mua và người bán cho mỗi giao dịch trên thị trường. Vì việc giao hàng / chốt lời lỗ hợp đồng tương lai sẽ được thực hiện trong tương lai, nên không ai muốn đến hạn mà không có người bán/ hoặc người mua. Các sàn giao dịch tương lai sử dụng 2 kỹ thuật để giảm thiểu rủi ro liên quan đến đối tác: (1) performance bonds – tiền gửi ban đầu và (2) ký quỹ duy trì – maintenance margin:
Có 2 trường hợp xảy ra liên quan đến ký quỹ duy trì:
|
Ký quỹ trên thị trường giao ngay chính là khoản phí trả trước với nhà môi giới, hoặc tiền đặt cọc và không liên quan đến rủi ro đối tác. Nếu bạn không mua/ bán thì bạn sẽ mất / được tiền đặt cọc đó. |
Rủi ro đối tác có phải là một vấn đề lớn không?
Theo nghiên cứu do IMF thực hiện, rủi ro đối tác chủ yếu phụ thuộc vào mức độ tín nhiệm của tổ chức và các ngân hàng và đại lý môi giới hỗ trợ. Nếu bạn cho rằng việc quản lý rủi ro đối tác không phải là điều gì đáng lo ngại, thì hãy nghĩ lại cuộc khủng hoảng thế chấp của Mỹ, đã gây ra những thiệt hại đối tác như thế nào. Trong đó, rất nhiều khoản thanh toán đã đến hạn nhưng lại không có tiền ở phía đối tác để hoàn tất giao dịch hoán đổi nợ tín dụng.
Thời hạn thanh toán giao dịch
Điều kiện hợp đồng Futures trên sàn S&P E-Mini (Nguồn: Internet)
Có sự khác nhau về kỳ hạn thanh toán giữa Futures Market và Spot Market như sau:
| Kỳ hạn thanh toán Futures Market | Kỳ hạn thanh toán Spot Market |
Trong thị trường tương lai, tài sản cơ bản có một ngày thanh toán cụ thể trong tương lai:
Như bạn có thể thấy trong bảng bên trên của hợp đồng S&P E-mini, có các ngày hết hạn khác nhau cho mỗi hợp đồng. Nếu bạn quyết định không deliver hợp đồng vào ngày đã định, bạn sẽ phải chuyển hợp đồng của mình sang một tháng khác.
|
Đối với một số thị trường giao ngay, khoảng thời gian giải quyết thông thường được chấp nhận theo thông lệ quốc tế là 2 ngày làm việc. Mặc dù điều này mâu thuẫn với thuật ngữ “giao ngay”, nhưng 2 ngày làm việc chính là dành cho việc chuyển tiền ngân hàng từ người mua sang người bán trong thanh toán quốc tế.
Tuy nhiên, trong hầu hết các trường hợp, giá thị trường giao ngay được thanh toán và chốt gần thời gian thực. Điều này phổ biến nhất với các thị trường ngoại hối giao ngay, nơi các giao dịch được gửi điện tử và thanh toán ngay lập tức. |
Như vậy, có thể thấy khác biệt chính giữa Futures Market và Spot Market chính là yếu tố thời gian.
Phòng ngừa rủi ro
Các trader sử dụng thị trường Futures như một biện pháp đảm bảo chống lại thị trường giao ngay. Tại sao không phải là ngược lại, dùng Spot Market để bảo vệ giá trên thị trường Futures?
Câu trả lời, ngoài yếu tố thời gian như nêu trên, khả năng sử dụng đòn bẩy lớn hơn nhiều trên thị trường futures. Do đó, bạn có thể mua một vài hợp đồng, nhưng có thể tự bảo vệ cho một vị thế thị trường giao ngay khá lớn.
Điều này cho phép bạn ngăn chặn bất kỳ động thái thảm khốc nào có thể làm cháy tài khoản của bạn mà không phải chịu nhiều rủi ro về số vốn. Ví dụ minh họa được thể hiện ngay trong hình ảnh dưới đây:
Sử dụng Futures để bảo vệ rủi ro về giá trên Spot Market (Nguồn: Internet)
Hợp đồng tương lai được sử dụng tốt nhất cho giao dịch hàng hóa
Lịch sử giao dịch hàng hóa ở Mỹ
Mặc dù thị trường tương lai ngày nay chủ yếu từ các công cụ phái sinh lãi suất, Kho bạc và hợp đồng tương lai chỉ số chứng khoán; nhưng ban đầu, futures được biết đến để giao dịch hàng hóa.
Ở Hoa Kỳ, ngũ cốc là một trong những mặt hàng đầu tiên được giao dịch vào đầu những năm 1800 và bắt đầu như một hợp đồng kỳ hạn (forward contract). Năm 1848, Sở giao dịch thương mại Chicago (CBOT) được thành lập, nơi nông dân và thương gia có thể mua và bán hàng hóa lấy tiền mặt.
Quá trình mua và bán cuối cùng phát triển thành hợp đồng.
Trong gần 100 năm, hợp đồng tương lai các sản phẩm nông nghiệp được giao dịch phổ biến nhất. Sau đó, hợp đồng tương lai từ từ được mở rộng sang các loại hàng hóa khác như đậu tương vào năm 1936 và hợp đồng tương lai bông vào năm 1940.
Kim loại quý bắt đầu được giao dịch vào những năm 1960 và các hợp đồng tương lai tiền tệ bắt đầu xuất hiện vào những năm 70 sau thỏa thuận Bretton Woods, khi đồng đô la Mỹ phụ thuộc vào vàng.
Tại sao Hợp đồng tương lai là lựa chọn tốt nhất cho Giao dịch Hàng hóa ?
Tính mùa vụ
Nông nghiệp hoạt động theo chu kỳ mùa vụ, điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng phát triển và cung cấp các mặt hàng này. Do đó, trader và người nông dân đều cần một cách để bảo vệ giao dịch của mình và thực hiện các vị thế dựa trên ngày thanh toán mục tiêu. Bằng cách này nếu mua nghĩ rằng thời tiết sẽ hạn hán, ảnh hưởng đến năng suất, đấy giá cả, họ có thể mở một vị thế mua với mục tiêu chốt được mức giá tốt trước khi hạn hán kết thúc.
Ít đòi hỏi mức vốn lớn
Bạn có thể mua một số lượng lớn hàng hóa mà không cần mở trạng thái tiền mặt lớn.
Thực sự có nhu cầu
Với Futures hàng hóa, bạn sẽ nắm quyền sở hữu hàng hóa thực tế, thay vì khi sở hữu một cổ phiếu hoặc quỹ ETF hàng hóa, sẽ phản ánh quyền sở hữu của phái sinh chứ không phải hàng hóa thật. Và ETF và cổ phiếu có thể không phản ứng giống như hàng hóa.
Cung – cầu tập trung
Ngoài ra, phần lớn các nhà giao dịch quan tâm đến hàng hóa giao dịch trên CME và không đầu tư nhiều vào các sản phẩm giao ngay phản ánh hoạt động thương mại hiện tại của hàng hóa đó.
Xem thêm: Hướng dẫn giao dịch trên thị trường tài chính
Giá kỳ hạn khác với giá thị trường giao ngay
Giá hợp đồng tương lai biến đổi do chi phí bảo tồn hàng tồn kho (carrying cost) và lợi nhuận đi kèm (carrying return).
Mặc dù giá hợp đồng tương lai được cập nhật và settle hàng ngày theo thị trường (marked-to-market), giá của hợp đồng tương lai khác với thị trường giao ngay hoặc thị trường tiền mặt cơ bản tại cùng 1 thời điểm, nguyên nhân là do chi phí bảo tồn hàng tồn kho (carrying cost) và lợi nhuận đi kèm (carrying return):
- Chi phí nắm giữ một hợp đồng tương lai bao gồm lãi suất, chi phí tài chính và chi phí lưu kho. Các nhà giao dịch phải chịu các chi phí này trong tháng tương ứng mà họ đang giao dịch.
- Ngược lại, lợi nhuận tiềm năng là cổ tức và tiền thưởng được trả trong thời gian bạn có quyền sở hữu hợp đồng hàng hóa.
Bất chấp sự khác biệt về giá của thị trường kỳ hạn và thị trường giao ngay, trước ngày hết hạn hợp đồng, giá kỳ hạn và giá giao ngay có xu hướng hội tụ.
Kết luận
Spot Market hay thị trường giao ngay dành cho các trader muốn đưa ra quyết định mua và bán bất kể thời gian. Trong khi đó, thị trường tương lai dành cho các trader muốn bảo đảm rủi ro tiếp xúc với thị trường cơ sở và vẫn có khả năng thu được lợi nhuận lớn dựa trên những biến động giá. Theo dõi VnRebates để cập nhật thêm kiến thức và tin tức mới nhất về giao dịch Forex, Tiền điện tử, Chứng khoán.
VnRebates – Hoàn tiền mọi giao dịch tài chính
Theo investopia, tradingsim