Dự án dYdX là gì?
dYdX là một nền tảng phái sinh phi tập trung được xây dựng trên Layer2 của Ethereum, cung cấp các sản phẩm phái sinh liên quan đến giao dịch hợp đồng không kì hạn (Perpetual), giao dịch đòn bẩy (Margin), và giao dịch giao ngay (Spot).
Tokenomics
Token Allocation
Token dYdX có tổng cung là 1,000,000,000 tokens được phân phối như sau:
- Community: 50% – 500,000,000 DYDX:
- User Trading Rewards: 25% – 250,000,000 DYDX.
- Retroactive Rewards: 7.5% – 75,000,000 DYDX.
- Liquidity Provider Rewards: 7.5% – 75,000,000 DYDX.
- Community Treasury: 5% – 50,000,000 DYDX.
- Liquidity Staking Pool: 2.5% – 25,000,000 DYDX.
- Liquidity Provider Rewards: 2.5% – 25,000,000 DYDX.
- Investors: 27.73% – 277,295,070 DYDX.
- Employees & Consultants of dYdX Trading or Foundation: 15.27% – 152,704,930 DYDX.
- Futures Employees & Consultants of dYdX Trading or Foundation: 7% – 70,000,000 DYDX.
Xét về việc phân phối token, đây là một tokenomics ổn vì chỉ có 27% lượng token được phân phối cho các quỹ tier-1 đầu tư vào dự án
Với hơn 50% lượng token đến từ team và các investor. Tỉ lệ này cũng không khác biệt so với các dự án khác trong mảng derrivatives như là Perp Protocol và MCDEX. Tuy nhiên, có 2% token lạm phát trong Community Treasury của dự án có kể ảnh hưởng đến giá của token. Hơn nữa, lịch phát token cũng có thể đóng một phần không nhỏ trong việc giảm giá token nếu lượng token này được phát ra sau 1,5 năm khởi chạy chính thức.
Dự án MCDex có 50% lượng token đến từ team và investors
Và Perp Protocol cũng có 50% lượng token dành cho Team và Investors
=> dYdX tokenomics không có lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ khác
Token Release Schedule
Token Value Capture
Điểm cộng cho dự án là lượng token được phân phối dần trong 7 năm, và không có việc phát token đột ngột với số lượng lớn sau ngày TGE. Anh em nắm giữ token DYDX cũng có nhiều usecase để có thể tối ưu hoá lợi nhuận của mình:
- Governance: DYDX holder có thể tham gia cơ chế quản trị dự án qua việc dùng token DYDX để vote cho các đề xuất cho sự phát triển của protocol
- Fee Discounts: Cũng như BNB trên sàn Binance, anh em có thể được giảm phí giao dịch trên nền tảng của dYdX dựa vào số lượng DYDX mà anh em nắm giữ
- Staking: Anh em có thể stake token DYDX trong Safety Module pool của dự án để có thể nhận được thêm token DYDX làm phần thưởng
Hơn nữa, 25% tổng cung cũng được phân phối cho traders sử dụng dịch vụ của dự án, mức thưởng dựa vào khối lượng giao dịch
Hiện tại, 100% phí giao dịch được chuyển cho đội ngũ phát triển dự án thay vì holders, và traders được thưởng qua Trading Rewards. Do vậy, token DYDX có thể không có được giá trị nhận được từ phí giao dịch phát sinh từ hệ thống => Ít động lực tăng giá do DYDX holders không nhận được lợi ích từ việc nắm giữ token => Không tạo được áp lực mua
Đội ngũ phát triển dự án
1. Core team
Antonio Juliano – Founder: Linkedin Profile : Từng làm software engineer ở CoinBase
David Gogel – Growth Lead: Linkedin ProfileCó 5 năm kinh nghiệp trong lĩnh vực blockchain/cryptocurrency
Paul Erlanger – Business Operations and Growth: Linkedin Profile
Lucas W – Software Engineer: Linkedin Profile : Lập trình viên có profile đáng nể từ lúc còn ngồi giảng đường đại học với 3.75 GPA
Corey Miller – Growth and Investments: Linkedin Profile : Có kinh nghiệm làm ở nhiều quỹ đầu tư mạo hiểm
Marc Boiron – General Counsel: Linkedin Profile: Chịu trách nhiệm về mặt pháp lí cho dự án với nhiều năm kinh nghiệm trong ngành luật cũng như blockchain
Đội ngũ phát triển đầy kinh nghiệm đã trải qua downtrend trong crypto từ 2017 và có nhiều thành công trong năm 2021
2. Các quỹ đầu tư cho dự án dYdX
Với sự xuất hiện của các quỹ crypto tier-1 như Three Arrow Capital, Paradigm, a16zcrypto, Hashed, Spartan… dYdX dường như đã lọt vào mắt xanh của các quỹ lớn trong ngành. Điều này cũng là một điểm cộng cho dự án để các retail investors như anh em có thể tin tưởng xuống tiền cho dự án.
Sản phẩm
1. Khả năng top 1 trong mảng phái sinh phi tập trung
Nền tảng dYdX được chia thành hai lớp chính cung cấp dịch vụ Defi với các đặcđiểm khác nhau
- Margin: Giao dịch giao ngay và đòn bẩy được chạy trên lớp layer 1 của Ethereum
- Perpetual: Giao dịch hợp đồng không kì hạn ở trên Layer 2 được phát triển bởi Starkware.
Giao dịch giao ngay và đòn bẩy chạy trên hợp đồng thông minh của Ethereum cho phép anh em giao dịch trực tiếp trên nền tảng mà không cần phải qua trung gian với những đặc điểm sau:
- Giao dịch đòn bẩy được hỗ trợ sử dụng được đòn bẩy x5 với 3 cặp giao dịch: ETH-DAI, ETH-USDC, và DAI-USDC
- Giao dịch hợp đồng không kì hạn phát triển trên Layer 2 của Starkware có mức hỗ trợ đòn bẩy lên tới 25x với gần 30 cặp giao dịch
- Cho vay không có mức nợ tối thiểu và thời gian chờ, hỗ trợ cho vay token ETH, DAI, USDC
- Mức vay thế chấp tối thiểu 125%, hỗ trợ token EH, DAI, và USDC và mức thế chấp phải cao hơn 115% để tránh bị thanh lí khoản vay,
Nền tảng giao dịch hợp đồng không kì hạn phi tập trung được chạy trên blockchain Layer 2 và nền tảng này được chạy độc lập với giao thức dYdX chạy trên Ethereum
Các giao dịch được xử lí off-chain và gửi validity proofs (bằng chứng hợp lệ) đến Ethereum, đây được gọi là ZK-Rollups ( Zero-Knowledge rollups) – một giải pháp layer 2 của Ethereum phát triển bởi Starkware. Về cơ bản, ZK-rollups có những đặc điểm sau:
- Tốc độ xác nhận giao dịch nhanh hơn vì việc xác nhận trên blockchain được xử lí xác nhận off-chain
- Bảo đảm được tính bảo mật và phi tập trung vì data được lưu trữ trên blockchain của Ethereum
- Gas fee thấp hơn
- Starkware không đăng chi tiết giao dịch on-chain, vì vậy, danh tính traders sẽ được bảo vệ
Hợp đồng không kì hạn phát triển bởi Starkware cho phép anh em có những đặc quyền sau:
- Giao dịch đòn bẩy lên tới 25x
- Giao dịch cross-margin với off-chain order book
- Chỉ sử dụng USDC làm tài sản thế chấp
- Ngăn được Front-running
dYdX hỗ trợ tính năng Portfolio cho anh em traders để có thể quản lí lệnh trade, nhận trading rewards và fee discounts dựa vào khối lượng giao dịch của anh em.
Ở mỗi nền tảng giao dịch, price feed data là một phần quan trọng ảnh hưởng trực tiếp tới quyền lợi và trải nghiệm của người dùng. dYdX sử dụng Chainlink và MakerDAO Oracle để đảm bảo thông tin về giá token qua hợp đồng thông minh chạy trên blockchain của Ethereum.
Ở phần sản phẩm, thứ ấn định sự thành công của dự án nằm ở mặt công nghệ đằng sau, đảm bảo trải nghiệm khách hàng sử dụng dịch vụ của dự án được liền mạch: phí thấp, UI/UX thân thiện cho người dùng, sự bảo đảm về tính riêng tư từ công nghệ ZK-rollups
So sánh với các giải pháp L2 khác, ZK-rollups được tích hợp để ở thành giải pháp mở rộng cho ETH với mức gas fee rẻ nhất
Hơn nữa, đối với các giải pháp mở rộng trên ETH, một dự án phải chọn 2 trên 3 tiêu chí trong blockchain trilemma: tính phi tập trung, khả năng mở rộng và tính vận hành (về mặt số lượng giao dịch được xử lí mỗi giây, độ trễ, gas fee, thời gian nạp/rút). Tính mở rộng (Composability) yêu cầu dự án phải là EVM-compatible để các EVM-based Daaps có thể tích hợp trên đây. Về tính vận hành (Performance) vừa yêu cầu giảm lượng vilidators (cũng là tính phi tập trung) vừa sử dụng công nghệ Zero-knowledge (không tương thích EVM). Tính phi tập trung yêu cầu việc chọn các giải pháp rollups như optimistic rollups (có thể tương thích EVM) hoặc ZK-rollups (không tương thích EVM). Mỗi sự lựa chọn cần đánh đổi 1 khía cạnh để đạt được thứ còn lại (trilemma)
dYdX chọn thiên về hướng tập trung tính vận hành (Performance) và phi tập trung (Decentralization) thay vì chọn tính mở rộng. Nhờ vào nền tảng StarkEx của Starkware, dYdX trở thành một Dapp sử dụng rollup. Có nghĩa là dYdX không phải là nền tảng mà các mảng trong DeFi khác có thể phát triển trên đó, mà các thông tin được xử lí (roll up) hoàn toàn phục vụ riêng cho dYdX. dYdX được code riêng lẻ và tối ưu hoá theo cách của nó. Tuy nhiên, việc trở thành một rollup thực thụ, khiến dYdX có thể thực sự phi tập trung
Với sự bùng nổ của Layer2, các giao thức phái sinh phi tập trung đang bắt đầu chọn mảnh đất riêng của mình. Ví dụ như MCDEX, Futureswap, và Perpetual Protocol đang chọn Arbitrum sử dụng optimistic rollups để làm giải pháp mở rộng. Trong khi đó dYdX lại chọn Zk-rollups của Starkware, đây là lợi thế cạnh tranh đặc biệt nếu nói đến tính phi tập trung và khả năng vận hành.
Mình sẽ so sánh các đối thủ cùng mảng này với dYdX để anh em có thể đánh giá dYdX đang đứng ở đâu trong thị trường.
Cap | Daily Volume | % of Token released | Supported chains | Capture Value | Trading fee (Maximum) | Supported pairs | Trading mechanism | |
MCDex | 50M | 1.6M US$ | 31% | BSC Arbitrum | Buy back | The trading fee consists of Vault Fee, Operator Fee and LP Fee. | ETH, BTC | AMM |
dYdX | 578M | 1.3B US$ | 7% | ETH/StarkEx | no | Makers: 0.05%
Takers: 0,1% |
27 pairs | Orderbook |
Futureswap | 40M | 650M US$ | 11% | ETH/Arbitrum | no | 0.1% | ETH | AMM |
Perp Protocol | 512M | 66M US$ | 40% | ETH/Optimism | 50% trading fee shared for stakers | 0.1% | BTC, ETH | AMM |
Deri Protocol | 27M | 250M US$ | 30% | BSC/Polygon/Huobi Ecochain/ETH | fees (20% trading fee, funding fee, liquidated margins) shared for stakers | 0.2% | BTC, ETH, ONT, NULS | AMM |
Injective protocol | 336M | 53M US$ | 44% | INJ chain/ETH | buy back and burn | 0.12% | BTC, ETH, LUNA, BNB | Orderbook |
2. Khả năng x10-x100
So sánh với các dự án mới nổi trong thị trường, mình nghĩ khá khó để dYdX có thể x10 từ giá hiện tại chỉ bằng việc nắm giữ token
Vốn hoá dự án ở thời điểm viết bài đang hơn 500 triệu đô và có FDV gần 8 tỉ đô. Điều này khiến giá token có thể x10 trong thời gian ngắn khi lịch phát token bắt đầu, trừ khi có dòng tiền lớn đổ vào thị trường, đặc biệt là vào mảng phái sinh phi tập trung. Và hiện tại của có khoảng 7% lượng token đang lưu thông trong thị trường.
=> Mặc dù dự án dYdX là một dự án tốt. Nhưng đây chưa phải là thời điểm tốt cho retail investors như chúng ta nhảy vào ở giá này do tokenomics và token release schedule của dự án không thực sự tốt
Community
dYdX có một lượng lớn thành viên cũng như người dùng sử dụng dự án luôn ở mức cao so với các đối thủ còn lại. Mức độ tìm kiếm trên Google trends cho thấy, Trung Quốc là một trong những thị trường sử dụng dự án nhiều nhất, có lẽ là do rào cản pháp lí của chính phủ Trung Quốc ngăn người dân của họ sử dụng các sàn giao dịch tập trung. Nhờ vậy mà người dân nước này chuyển sàn sử dụng các sàn phi tập trung để giao dịch thay vì sử dụng sàn tập trung như trước.
Đánh giá
Điểm tốt
- dYdX sử dụng công nghê Zero-knowledge để tận dụng khả năng vận hành và tính phi tập trung cao. => tập trung vào trải nghiệm người dùng
- So sánh với các đối thủ khác, dYdX sử dụng ZK-rollups phát triển bởi Starkware để có phí giao dịch trong hệ thống rẻ hơn
- Dự án hỗ trợ tới 27 cặp giao dịch, nhiều hơn các đối thủ ở thời điểm hiện tại. => Có thể hút được nhiều người dùng hơn
- DYDX hodlers được hưởng lợi từ việc stake DYDX token, governance voting, fee discounts => mặc dù các khoản lợi ích không nhiều nhưng đủ cho dYdX holders
=> dYdX là dự án tập trung vào trải nghiệm người dùng với UI/UX thân thiện với người dùng, phí rẻ hơn so với các dự án khác và DYDX token cũng có những usecase thực tế
Điểm hạn chế
- Tokenomics: dYdX không tạo được token value capture cho dự án và hiện tại chỉ có 7% token được lưu thông bên ngoài cũng như market cap hiện tại của dự án khá lớn => khó có thể x10 trong thời gian gần vì áp lực mua không nhiều và lạm phát token sẽ làm giảm giá trị của đồng DYDX
Dựa vào tiêu chí đánh giá của VnRebates, dYdX được dán NHÃN VÀNG vì tokenomics không ổn. Anh em nhìn vào bảng so sánh có thể để ý tới Deri Protocol có market cap thấp, performance và incentives của dự án cũng khá hấp dẫn. Và dự án này sẽ được mình phân tích trong bài viết kế tới.
VnRebates – Hoàn tiền moi giao dịch tài chính