Index Fund là gì? Đặc điểm và các quỹ chỉ số Index Fund ở Việt Nam

Đầu tư quỹ chỉ số Index Funds là một hình thức đầu tư rất thịnh hành ở các quốc gia phát triển và hiện đang nở rộ trên thị trường Việt Nam trong những năm gần đây khi được xem là một trong những con đường dễ dàng nhất – easiest way và ít rủi ro khi gia nhập thị trường chứng khoán.

Huyền thoại đầu tư Warren Buffett từng khuyên nhà đầu tư rằng “thay vì lựa chọn 1 cổ phiếu duy nhất để đầu tư, bạn nên cân nhắc đầu tư vào các quỹ chỉ số có chi phí thấp và ít rủi ro”, trong đó S&P 500 index fund gồm những công ty nổi tiếng như Apple, Coca-Cola và Google là một trong những Index Fund được vị phù thủy xứ Omaha gợi ý cho các nhà đầu tư.

Vậy Index Fund là gì? Quỹ đầu tư chỉ số – Index Fund hoạt động như thế nào? Ưu điểm và nhược điểm của mô hình đầu tư này là gì? Cũng như hoạt động của các quỹ chỉ số Index funds ở Việt Nam như thế nào? Hãy cùng tham khảo bài viết dưới đây để tìm lời giải đáp cho những thắc mắc trên nhé!

1. Quỹ chỉ số – Index Fund là gì?

Index Fund là gì?

Index fund – quỹ chỉ số là một loại quỹ tương hỗ (mutual fund) đặc biệt nhằm theo dõi một chỉ số thị trường (market index) riêng biệt. Các quỹ chỉ số – Index fund này hoạt động như một bản sao thu nhỏ của chỉ số thị trường đã được thiết lập. Khi bạn mua một quỹ chỉ số, bạn đang mua một phần nhỏ của toàn bộ thị trường.

Khi đầu tư vào index fund, thay vì phải theo dõi và tìm hiểu hàng trăm, hàng ngàn cổ phiếu khác nhau thì giờ đây nhà đầu tư chỉ cần nhìn vào một chỉ số để đánh giá thị trường.

Các quỹ chỉ số có thể giúp cân bằng rủi ro trong danh mục đầu tư của nhà đầu tư, vì biến động thị trường có xu hướng ít biến động hơn trên một chỉ số so với các cổ phiếu riêng lẻ.

Nhà đầu tư người Mỹ lừng danh Jack Bogle – nhà sáng lập và từng là CEO của The Vanguard Group và quỹ Vanguard chính là cha đẻ của Index fund này khi ông thấy những hạn chế như chi phí quản lý quỹ quá cao của quỹ tương hỗ với mục đích “đồng hành cùng thị trường – to be the market” thay vì “đánh bại thị trường – beat the market” như các quỹ tương hỗ.

Nhiều năm qua, giới tài chính công nhận index fund là một phát minh lớn làm thay đổi hoàn toàn thế giới đầu tư toàn cầu.

Xem thêm: Định chế tài chính là gì? Quỹ tương hỗ là gì?

2. Ví dụ về Index Fund – Danh sách các index funds nổi bật toàn cầu

S&P 500 Index, Nasdaq Composite và Dow Jones Industrial Average, Russell 2000 là 4 trong số những quỹ chỉ số index fund phổ biến nhất toàn cầu.

S&P 500 là một trong những chỉ số chính theo dõi hoạt động của 500 công ty lớn nhất ở Hoa Kỳ và toàn cầu như Apple, Microsoft, Facebook, Amazon, Google…và Apple là công ty lớn nhất khi chiếm 6.5%, Microsoft lớn thứ hai chiếm 5.3%.

Như vậy, khi bạn đầu tư vào quỹ S&P 500, thì 6.5% số tiền sẽ đi vào Apple, 5.3% đưa vào Microsoft và số tiền còn lại sẽ đi vào 498 công ty còn lại. Hay nói cách khác, khi bạn mua 1 Index fund của S&P 500 thì bạn chính thức sở hữu cố phiếu của 500 công ty lớn nhất tại Hoa kỳ. Lịch sử đã ghi nhận S&P 500 đã tạo ra lợi nhuận trung bình hàng năm gần 10% theo thời gian cho các nhà đầu tư.

Hoạt động của quỹ index fund S&P 500 Index từ năm 2008 đến 2020

• Russell 2000, được tạo thành từ các cổ phiếu công ty vốn hóa nhỏ
• Wilshire 5000 Total Market Index, chỉ số chứng khoán lớn nhất của Hoa Kỳ
• MSCI EAFE, bao gồm các cổ phiếu nước ngoài từ Châu Âu, Châu Úc và Viễn Đông
• Bloomberg Barclays US Aggregate Bond Index, theo dõi tổng thị trường trái phiếu của Hoa Kỳ
• Nasdaq Composite, được tạo thành từ 3.000 cổ phiếu niêm yết trên sàn giao dịch Nasdaq5
• Dow Jones Industrial Average (DJIA), bao gồm 30 công ty vốn hóa lớn của Hoa Kỳ.

3. Đặc điểm nổi bật của quỹ chỉ số – Index Fund

• Index fund là một cách gián tiếp để mua toàn bộ thị trường.
• Đầu tư quỹ chỉ số là một hình thức đầu tư thụ động – Passive investing.
• Các quỹ chỉ số có chi phí và lệ phí thấp hơn các quỹ được quản lý tích cực, như quỹ tương hỗ.
• Bằng cách nhấp nhận thất bại, bạn sẽ thực sự chiến thắng – By accepting defeat, you actually win. Mục đích của quỹ chỉ số là tìm cách “match” với rủi ro và lợi nhuận của thị trường, trên lý thuyết rằng trong dài hạn, thị trường sẽ hoạt động tốt hơn bất kỳ khoản đầu tư đơn lẻ nào.
• Các quỹ chỉ số có sẵn trên nhiều loại tài sản khác nhau. Nhà đầu tư có thể mua các quỹ tập trung vào các công ty có vốn hóa nhỏ, vừa hoặc lớn hay hoặc tập trung vào một lĩnh vực cụ thể như công nghệ hoặc năng lượng.
• Việc đầu tư vào các index fund có thể giảm gánh nặng cho nhà đầu tư khi phải quyết định chọn giữa các quỹ trái phiếu và quỹ cổ phiếu. Đồng thời điều này cũng tạo ra một sự cân bằng với các khoản đầu tư khác.
• Các quỹ chỉ số đầu tư vào các công ty vốn hóa nhỏ thường tạo ra lợi nhuận không đều đặn bằng các quỹ tăng trưởng tập trung đầu tư trực tiếp vào một số công ty nhỏ cụ thể nào đó.

4. Index Fund hoạt động như thế nào?

Indexing – Lập chỉ mục là một hình thức quản lý quỹ thụ động. Thay vì một nhà quản lý danh mục đầu tư quỹ chủ động chọn cổ phiếu và định thời điểm thị trường — nghĩa là, chọn cổ phiếu để đầu tư và xây dựng chiến lược khi nào nên mua và bán chúng — thì nhà quản lý quỹ xây dựng một danh mục đầu tư có phần nắm giữ phản ánh các cổ phiếu của một chỉ số cụ thể.

Các nhà đầu tư theo chỉ số không cần chủ động quản lý chặt chẽ việc đầu tư vào cổ phiếu và trái phiếu vì quỹ chỉ đang sao chép một chỉ số cụ thể. Đây là lý do tại sao các quỹ chỉ số được gọi là đầu tư thụ động – và đó là điều khiến chúng khác biệt với các quỹ tương hỗ.

Danh mục đầu tư của các index fund về cơ bản chỉ thay đổi khi các chỉ số chuẩn (benchmark index) của chúng thay đổi. Nếu quỹ đang theo dõi một chỉ số bình quân gia quyền (weighted index), các nhà quản lý quỹ có thể định kỳ cân bằng lại tỷ lệ phần trăm của các cổ phiếu khác nhau để phản ánh trọng lượng của sự hiện diện của chúng trong benchmak. Bình quân gia quyền là một phương pháp được sử dụng để cân bằng ảnh hưởng của bất kỳ khoản nắm giữ đơn lẻ nào trong một chỉ số hoặc danh mục đầu tư.

Xem thêm: Warren Buffett và Phương pháp đầu tư giá trị của nhà đầu tư vĩ đại nhất thế kỷ 20

5. Ưu điểm và nhược điểm của đầu tư theo quỹ chỉ số – Index fund

Thế mạnh và mặt trái của đầu tư quỹ chỉ số – index fund

Index fund đã chứng minh sức mạnh của mình trong đầu tư tài chính khi được 3 nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett, Benjamin Graham và John Bogle ca ngợi với câu nói nổi tiếng “Đầu tư vào những quỹ chỉ số và nắm giữ chúng mãi mãi” như kim chỉ nam dẫn đường cho các nhà đầu tư đi theo hình thức này.

5.1 Thế mạnh của đầu tư quỹ chỉ số (Index fund) – easy and safe way

Giảm rủi ro thông qua đa dạng hóa danh mục đầu tư rộng rãi hơn

Khi bạn góp tiền vào quỹ chỉ số, số tiền đó sau đó sẽ được sử dụng để đầu tư vào tất cả các công ty tạo nên chỉ số cụ thể, điều này mang lại cho bạn danh mục đầu tư đa dạng hơn so với khi bạn mua cổ phiếu riêng lẻ. Và chính việc đa dạng hóa danh mục đầu tư sẽ giúp bạn giảm thiểu được rủi ro.

Mỗi quỹ chỉ số chứa một bộ sưu tập được chọn trước gồm hàng trăm hoặc hàng nghìn cổ phiếu, trái phiếu hoặc đôi khi cả hai. Nếu một cổ phiếu hoặc trái phiếu duy nhất trong bộ sưu tập hoạt động kém, rất có thể một cổ phiếu hoặc trái phiếu khác đang hoạt động tốt, điều này giúp giảm thiểu tổn thất của bạn.

Mô hình đầu tư này đặc biệt phù hợp với những newbie trên thị trường chứng khoán, chưa biết cách đánh giá về một công ty, chưa thực sự biết được đâu sẽ là cổ phiếu tăng trưởng mạnh trong tương lai hay cổ phiếu nào sẽ “tuột dốc” thảm hại.

Tiết kiệm chi phí

Các quỹ tương hỗ được quản lý tích cực bởi các nhà quản lý quỹ, những người chọn khoản đầu tư của bạn. Mục tiêu của quỹ tương hỗ là đánh bại thị trường, trong khi mục tiêu của quỹ chỉ số chỉ đơn giản là để “match” với hoạt động của thị trường. Vì quỹ chỉ số không yêu cầu quản lý con người hàng ngày nên chúng có chi phí quản lý (được gọi là “tỷ lệ chi phí”) thấp hơn so với quỹ tương hỗ thông thường.

Chi phí quản lý quỹ được phản ánh trong tỷ lệ chi phí của quỹ và nhà đầu tư phải chi trả khoản phí này. Các quỹ chỉ số giá rẻ thường có chi phí thấp hơn một phần trăm vào khoảng 0,2% – 0,5% là điển hình, một số quỹ cung cấp tỷ lệ chi phí thậm chí còn thấp hơn 0,05% hoặc thấp hơn nữa, trong khi mức phí của các quỹ được quản lý tích cực cao hơn nhiều, thường là 1% đến 2,5%.

Số tiền tiết kiệm được trong các khoản phí bằng cách đầu tư vào quỹ chỉ số thay vì quỹ tương hỗ thông thường có thể giúp bạn tiết kiệm rất nhiều tiền trong dài hạn và do đó giúp bạn gia tăng lợi nhuận.

Lợi ích về thuế

Các quỹ chỉ số không thay đổi việc nắm giữ cổ phiếu hoặc trái phiếu của chúng thường xuyên như các quỹ được quản lý tích cực. Điều này có thể dẫn đến việc phân phối lợi nhuận vốn chịu thuế ít hơn, từ đó làm giảm hóa đơn thuế cho bạn.Việc mua/bán chứng khoán của quỹ chỉ số không được diễn ra thường xuyên nên chúng sẽ không tạo ra các phân phối vốn lãi.

Môi trường đầu tư an toàn và ổn định

Index fund được quản lý chuyên nghiệp và giám sát chặt chẽ bởi các chuyên gia vận hành quỹ và cơ quan thẩm quyền, từ đó nhà đầu tư có thể yên tâm về khoản vốn mà mình bỏ ra. Index fund còn giúp bạn gắn bó với kế hoạch đầu tư của mình. Khi đầu tư vào quỹ chỉ số, bạn có thể đầu tư một cách tự động hàng tháng và bỏ qua những biến động ngắn hạn, và tự tin rằng bạn sẽ tham gia vào sự tăng trưởng dài hạn của thị trường.

5.2 Mặt trái của đầu tư quỹ chỉ số – Index fund

Mặc dù được xem là hình thức đầu tư dễ dàng, an toàn và ổn định, nhưng quỹ chỉ số không dành cho tất các nhà đầu tư. Một số mặt trái của việc đầu tư vào quỹ chỉ số bao gồm:

• Lợi nhuận thấp: Index fund là hình thức phân tán đầu tư và là một phương thức an toàn nên rất khó để mong chờ sinh lời. Đây không phải là phương án phù hợp với những người muốn đầu tư sinh lời cao.
• Bạn sẽ không bao giờ đánh bại thị trường. Các quỹ chỉ số được thiết kế chỉ để phù hợp với hoạt động của thị trường, vì vậy nếu bạn muốn chứng tỏ bản lĩnh của mình với tư cách là một nhà đầu tư tài năng, quỹ chỉ số sẽ không cho bạn cơ hội đó.
• Dễ bị biến động theo thị trường: Các quỹ chỉ số theo dõi thị trường trong cả thời điểm tốt và xấu, và khi thị trường lao dốc, quỹ chỉ số của bạn cũng sẽ lao theo.
• Không phải lúc nào bạn cũng sở hữu cổ phiếu bạn thích. Tùy thuộc vào chỉ số bạn chọn, cuối cùng bạn có thể sở hữu một số cổ phiếu bạn không muốn sở hữu, trong khi bỏ lỡ những cổ phiếu khác bạn muốn.

Xem thêm: Top 6 cuốn sách về chứng khoán “gối đầu giường” cho mọi nhà đầu tư

6. Index fund ở Việt Nam hoạt động như thế nào? Các Index fund nội địa nổi bật

Quỹ chỉ số đã đến Việt Nam từ năm 2008 với sự xuất hiện của các quỹ ngoại và đến năm 2013 thì các quỹ nội địa chính thức đi vào hoạt động. Các quỹ chỉ số nổi bật ở Việt Nam thuộc loại hình quỹ ETF – quỹ hoán đổi danh mục. Mặc dù sản phẩm chứng chỉ quỹ ETF nội vẫn còn khá mới mẻ với các nhà đầu tư trong nước, các quỹ này đạt được hiệu suất tốt và đang có kết quả đầu tư khởi sắc hơn so với mặt bằng cung của thị trường và các quỹ đóng.

Trước khi đưa ra quyết định nên chọn quỹ chỉ số (Index fund) nội địa hay quốc tế, bạn có thể tham khảo những quỹ chỉ số phổ biến tại Việt Nam dưới đây để đưa lên bàn cân xem đâu mới là quỹ chỉ số đem về lợi nhuận cao nhất cho các nhà đầu tư.

Quỹ ETF DCVFMVN DIAMOND

Chỉ số VN DIAMOND (chỉ số các cổ phiếu Kim Cương Việt Nam) là chỉ số chứng khoán do HOSE xây dựng và quản lý, bao gồm các doanh nghiệp đáp ứng tiêu chí về giá trị vốn hóa, giá trị giao dịch, tỷ lệ P/E và tỷ lệ đầu tư nước ngoài (FOL) theo quy định trong quy tắc chỉ số.

Mục tiêu của Quỹ ETF VFMVN DIAMOND là mô phỏng gần nhất có thể về biến động (performance) của chỉ số VN DIAMOND. Quỹ ETF VFMVN DIAMOND sử dụng chiến lược đầu tư thụ động để thực hiện mục tiêu đầu tư đã định trước.

VFMVN Diamond là quỹ hoạt động hiệu quả nhất trong năm 2020 khi tăng trưởng giá trị tài sản ròng/chứng chỉ quỹ đạt 69,7%. Quy mô của Quỹ liên tục tăng, đạt trên 5.280 tỷ đồng, gấp gần 52 lần sau gần 1 năm.

Quỹ SSIAM VNFIN Lead

Quỹ SSIAM VNFIN Lead do Công ty Quản lý quỹ SSI (SSIAM) quản lý, với giá trị tài sản ròng/chứng chỉ quỹ tăng hơn 33%. Chỉ số VNFIN Lead là chỉ số bao gồm tối thiểu 10 cổ phiếu, được lựa chọn từ các cổ phiếu thành phần thuộc chỉ số ngành tài chính – VNAllShare Financials Index, đại diện cho 25% vốn hoá thị trường chứng khoán Việt Nam.

Đây là quỹ chỉ số có hiệu quả tích cực thứ hai trong năm 2020, với giá trị tài sản ròng/chứng chỉ quỹ tăng hơn 33%.

Quỹ ETF DCVFMVN30

VN30 – TRI là chỉ số của 30 cổ phiếu có giá trị vốn hóa và thanh khoản cao nhất thị trường được chọn lựa từ danh sách các cổ phiếu hàng đầu chiếm 90% giá trị giao dịch của chỉ số VNAllshare.

Mục tiêu của Quỹ là mô phỏng gần nhất có thể về biến động (performance) của chỉ số tổng thu nhập VN30 sau khi trừ đi chi phí của Quỹ. Chỉ số tổng thu nhập VN30 là chỉ số do Sở giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HOSE) xây dựng và quản lý. Nhà đầu tư nước ngoài không bị hạn chế tỷ lệ sở hữu đối với Quỹ ETF VFMVN30.

ĐIỂM NỔI BẬT CỦA VN30

• Tổng giá trị vốn hóa là 44,2 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 76,6% tổng giá trị vốn hóa toàn bộ HOSE.
• 10/30 cổ phiếu có giá trị vốn hóa đạt 1 tỷ USD.
• Giá trị vốn hóa của các cổ phiếu dao động từ 137,8 triệu USD (FLC) – 8,5 tỷ USD (VNM)
• Giá trị giao dịch trong ngày đạt 45,1 triệu USD, xấp xỉ mức 50,6% của giá trị giao dịch trong ngày của HOSE.
• 17/30 cổ phiếu có giá trị giao dịch trong ngày đạt 1 triệu USD.
• Giá trị giao dịch trong ngày của VN30 dao động từ 0,34 triệu USD (REE) – 5,0 triệu USD (HPG).

7. Lời kết

Index Fund là một phương thức đầu tư khá đơn giản, dễ dàng, dễ tiếp cận và phổ biến trên thị trường chứng khoán ở các nền kinh tế phát triển và đang thịnh hành và hoạt động tốt tại Việt Nam. Index Fund cũng được xem là một sự lựa chọn hấp dẫn cho các nhà đầu tư mới tham gia thị trường hoặc theo phong cách đầu tư thụ động vào các danh mục có uy tín.

Tuy nhiên với những khuyết điểm như lợi nhuận thấp, dễ biến động theo thị trường…Index fund chỉ phù hợp với những nhà đầu tư có khẩu vị đầu tư ít rủi ro và theo phong cách đầu tư thụ động và không dành cho những nhà đầu tư với mong muốn đầu tư sinh lời cao.

VnRebates Tổng hợp

Theo investopedia