Trong giới tinh hoa đầu tư, không ai không biết đến cái tên “Phil Town” – một con người xuất phát điểm từ một hướng dẫn viên du lịch trên sông đến nhà đầu tư huyền thoại với khối tài sản triệu đô chỉ trong 05 năm. Bí quyết thành công của ông gói gọn trong “4 chữ M” – Meaning, Moat, Management và Margin of Safety, hay còn gọi tiêu chí 4M trong việc đánh giá và lựa chọn cổ phiếu tốt để đầu tư.
Vậy bộ tiêu chí 4M của Phil Town là gì? Hãy cùng VnRebates tìm hiểu trong bài viết sau đây các bạn nhé.
1. Phil Town – Từ tay ngang đến triệu phú sàn chứng khoán
1.1. Tiểu sử và cuộc đời của Phil Town
Phil Town sinh ngày 21/09/1948 tại Portland, Oregon, Hoa Kỳ. Từ thuở nhỏ, Phil Town không được cha mẹ tạo điều kiện thuận lợi để học tập như các bạn cùng tuổi. Trong một lần tuyển nghĩa vụ quân sự thời gian dài, Phil Town làm phục vụ trong Quân đội Hoa Kỳ suốt 4 năm, đặc biệt ông từng tham gia quân sự trong thời kỳ chiến tranh giữa Hoa Kỳ – Việt Nam.
Sau khi đi lính về, Phil Town đã chọn công việc hướng dẫn viên du lịch trên sông để kiếm sống. Tuy nhiên, cuộc đời ông trải qua nhiều sóng gió khi phải thi đến 4 lần mới đỗ vào Trường Đại học California, San Diego, ngành Triết học và thậm chí sau 06 năm ròng rã bươn chải, ông mới tìm được công việc phù hợp với bản thân.
Cái duyên của Phil Town đến với chứng khoán khi ông cứu mạng một vị khách du lịch gặp nạn trên thác trèo cao. Cảm động trước sự dũng cảm của Phil, vị khách lạ mặt (một nhà đầu tư nổi tiếng lúc bấy giờ) đã tình nguyện hướng dẫn ông từng bước vào thị trường chứng khoán từ cách đầu tư, phân tích và lựa chọn cổ phiếu phù hợp.
Trong một lần phỏng vấn, Phil Town luôn nhắc đến vị ân nhân này và ông khắc cốt ghi tâm câu nói:
“Cậu có biết không Phil Town, tôi có thể cho cậu một con cá. Nhưng tôi đã không chọn lựa vậy, tôi sẽ dạy cậu những kiến thức xứng đáng hơn ngàn lần khoản tiền thưởng tôi có thể tặng cậu!”
Chính nhờ vào kiến thức, tư duy đầu tư ấy đã toi luyện cho Phil Town lối suy nghĩ như những huyền thoại Buffet hay Graham. Ứng dụng những gì ông đã học, Phil bắt đầu miệt mài nghiên cứu và bắt đầu đầu tư với chỉ vỏn vẹn 1.000 mỹ kim tiền tiết kiệm.
Trên một tạp chí, ông đã giãi bày về kinh nghiệm đầu tư của mình. Với số vốn ít ỏi 1,000 USD, ông đã biến thành 1.45 triệu USD, và từ chính từ đấy, cái tên “Phil Town” nổi tiếng khắp phố Wall với tư cách của một bậc thầy triệu phú tự thân nhờ đầu tư chứng khoán một cách thông minh.
1.2. “Quy tắc số 1” & “Payback Time” – Hai quyển sách làm nên tên tuổi của ông
Trong suốt sự nghiệp và cuộc đời của Phil, hai quyển sách làm nên tên tuổi và để lại nhiều dấu ấn trong lòng nhà đầu tư là quyền “Quy tắc số 1” và quyền “Payback Time”.
Quy Tắc Số 1 – Đầu Tư Thành Công Chỉ Với 15 Phút Mỗi Tuần
Năm 2006, Phil Town mong muốn đúc kết và truyền tải kinh nghiệm đầu tư hơn 20 năm của ông vào một quyền sách, và kết quả ông đã hoàn thành quyển Rule #1 (Quy tắc số 1) – quyển sách bán chạy nhất mọi thời đại. Quyển “Quy tắc số 1” là sự đúc kết của kinh nghiệm dày dặn, góc nhìn đa chiều và một tinh thần không bỏ cuộc của ông, đã truyền cảm hứng cho hàng triệu nhà đầu tư giá trị.
Từ khi phát hành, cuốn sách “Quy tắc số 1: Chiến lược đơn giản để đầu tư thành công chỉ trong 15 phút mỗi tuần!” đã xuất sắc vươn lên vị trí số 1 trong danh sách sách bán chạy nhất của New York Times và nằm trong danh sách Top sales của Business Week, đồng thời được vinh danh trong danh sách những cuốn sách kinh doanh hay nhất của USA Today.
NGÀY ĐÒI NỢ – Payback Time
Một quyển sách khác chứa đựng tâm huyết và kinh nghiệm của Phil Town phải kể đến là Payback Time (Ngày đòi nợ). Quyển sách lồng ghép những kinh nghiệm và ví dụ thực tế của ông cùng giọng văn đơn giản, dễ hiểu, rất gần gũi với mọi nhà đầu tư giúp những nhà đầu tư nghiệp dư vẫn có thể tiếp cận chứng khoán một cách dễ dàng.
Có thể nói, Payback time là một quyển sách cực kỳ dễ đọc với các nhà đầu tư mới. Đặc biệt, quyển sách còn chia sẻ nhiều kinh nghiệm cho các nhà đầu tư tự thân, qua triết lý đầu tư theo phương pháp dựa trên tiêu chí 4M – Meaning, Moat, Management và Margin of Safety. Đó là 4 tiêu chí tuyệt vời để lựa chọn một cổ phiếu với quan điểm “dự trữ” cổ phiếu rủi ro thấp nhưng vẫn đạt được lợi nhuận cao trong dài hạn.
Xem thêm: 7 cuốn sách tâm lý giao dịch hay nhất gối đầu giường của mọi Trader thành công
1.3. Nguyên tắc của Phil Town trong đầu tư
Hoạt động đầu tư trên thị trường chứng khoán cực kỳ phức tạp, nhiều rủi ro và đòi hỏi nhà đầu tư cần phải có những nguyên tắc đúng đắn để tránh thua lỗ và đạt lợi nhuận cao nhất. Vậy với Phil Town – một nhà đầu tư tự thân, ông đã làm thế nào để khôn ngoan và sáng suốt trước thị trường đầy cám dỗ này.
Câu trả lời nằm ở 01 nguyên tắc nòng cốt mà Phil luôn mang trong người:
“Quy tắc số 1: Đừng để mất tiền. Mà để không mất tiền, thì hãy mua một công ty tuyệt vời với giá cả hấp dẫn”
Đây là nguyên tắc đúc kết lại toàn bộ quyển sách Rule #1 của ông dưới góc nhìn về đầu tư giá trị rất thiết thực trên thị trường chứng khoán mọi thời đại. Phương pháp này đã giúp Warren Buffet thành công với hơn 50 năm tại Bershire Hathaway, giúp F.Templeton trở thành nhà nhà đầu tư triệu phú vĩ đại, giúp Chris Davis đánh bại thị trường và xuất sắc dành vị trí nhà quản lý quỹ xuất sắc nhất thế giới.
Không thể phủ nhận, dù đã thế kỷ 21 nhưng sự đúng đắn của nguyên tắc này luôn tồn tại xuyên suốt qua biết bao tình hình biến động kinh tế và thị trường. Tuy nhiên, để áp dụng nguyên tắc này vào thực chiến thì không hề dễ dàng bởi vì: (1) Chỉ có 5% số doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ các tiêu chí của một doanh nghiệp tuyệt vời; (2) Đòi hỏi kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn cao; (3) Kiên nhẫn, chờ đợi “quả ngọt” của một công ty tuyệt vời có thể lên đến 10 – 20 năm.
Chính vì thế, để giúp các nhà đầu tư tìm kiếm một cổ phiếu tuyệt vời với giá hấp dẫn, Phil Town đã thiết lập một bộ tiêu chí chọn lọc cổ phiếu theo 4 chữ cái Meaning, Moat, Management và Margin of Safety. Với đặc trưng của phương pháp này là đơn giản, dễ hiểu và dễ vận dụng nhằm giúp bất kỳ nhà đầu tư nào đều có thể áp dụng được.
Hãy cùng VnRebates tìm hiểu về tiêu chí 4M của Phil Town trong phần tiếp theo.
Xem thêm: Tại sao chúng ta thường đánh mất lợi nhuận trong thị trường?
2. Bộ tiêu chí 4M huyền thoại của triệu phú Phil Town
Thừa hưởng phương pháp đầu tư của Graham và Buffett, ông đã tạo ra tiêu chí 4M dựa trên 4 góc độ tối quan trọng để đánh giá một doanh nghiệp. Phil Town cho rằng một doanh nghiệp thỏa mãn 4 tiêu chí này là một doanh nghiệp tuyệt vời, đáng để đầu tư. Trong đó, 4M là từ viết tắt của các tiêu chí sau:
- Meaning
- Moat
- Management
- Margin-of-safety
1. Meaning – Hãy hiểu rõ doanh nghiệp mà bạn đầu tư
Trên thị trường chứng khoán, việc chiến thắng thị trường hoàn toàn đến từ việc quản lý cảm xúc của nhà đầu tư. Tâm lý sợ hãi, FOMO, sợ lỗ,…của mỗi con người phản ánh rõ vào giá cổ phiếu biến động hằng ngày trên thị trường. Và kết quả rất dễ dẫn dắt nhà đầu tư đưa ra quyết định sai lầm, chính vì thế, lý giải lý do tại sao luôn có 95% nhà đầu tư thua lỗ trên thị trường chứng khoán này.
Để chúng ta tránh được bẫy tâm lý trên thị trường, các nhà đầu tư cần hiểu vòng tròn năng lực hiểu biết (Circle of Competence) gồm Trải nghiệm, Kinh nghiệm và Đam mê.
Những nhà đầu tư am hiểu một lĩnh vực nhất định, có ý nghĩa cực kỳ quyết định đến việc đưa ra quyết định đầu tư vào một công ty tuyệt vời với độ bền vững cao. Trái lại, trên thị trường nhiều nhà đầu tư quá tự tin vào khả năng am hiểu ngành khi chỉ đọc qua các bài viết, bài báo trên phương tiện truyền thông, nên rất dễ thua lỗ khi đầu tư.
Hãy tưởng tượng, nếu bạn ở nông thôn am hiểu ngành nông nghiệp thì không thể bỏ quả HNG, SBT, SLS. Nếu bạn có chuyên môn về kỹ thuật phân tích, kinh nghiệm tài chính thì VCB, TCB, ACB luôn là lựa chọn hàng đầu. Còn rất nhiều sự lựa chọn khác nhau tùy thuộc vào năng lực hiểu biết từng nhà đầu tư. Do đó, hãy đầu tư vào thứ mình hiểu trước khi xuống tiền nhé.
2. Moat – Lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp có bền vững không?
Moat được định nghịa là “con hào kinh tế” – một hình ảnh ẩn dụ của ngày Buffett về lợi thế cạnh tranh bền vững của doanh nghiệp giúp bảo vệ họ trước môi trường lạm phát và đối thủ cạnh tranh.
Lợi thế cạnh tranh là một giá trị vô hình mà không phải bất kỳ nhà đầu tư nào cũng nhìn nhận dễ dàng được. Phil Town đã giúp chúng ta nhận biết lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp qua 5 yếu tố định tính gồm:
Một số ví dụ về lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp:
- Lợi thế về quy mô vượt trội. MWG nhập trực tiếp từ nhà sản xuất nên hưởng chiết khấu lớn, cộng với độ phủ mạng lưới phân phối giúp MWG tối ưu hóa khẩu trung gian vận chuyển. So với FRT hoặc DGW, biên lãi MWG luôn ở mức cao hơn và duy trì 15%/năm
- Lợi thế về thương hiệu: PNJ đạt lợi thế cạnh tranh từ thương hiệu mạnh mẽ, tự chủ khâu chế tác trang sức và chiến lược marketing mạnh mẽ cùng độ phủ thương hiệu cao.
3. Management – Hãy lựa chọn doanh nghiệp có ban lãnh đạo tốt
Một đội ngũ quản lý tốt luôn diu dắt doanh nghiệp theo hướng tích cực và phát triển bền vững trong tương lai. Tuy nhiên, đây là yếu tố cực kỳ khó xác định. Dưới đây, Phil Town đã gợi ý cho bạn một số dấu hiệu để lựa chọn ban quản lý tốt:
(1) Ban lãnh đạo có đang hoạt động vì lợi ích cổ đông hay không?: Trả cổ tức ổn định, thông tin công bố đầy đủ, chiến lược kinh doanh rõ ràng,…là những dấu hiệu ban đầu cho thấy Ban lãnh đạo hướng tới lợi ích cổ đông, ví du: VNM, FPT, HPG.
(2) Ban lãnh đạo có tập trung vào hoạt động kinh doanh cốt lõi? Một thực trạng rằng, tại Việt Nam, rất dễ bắt gặp các Ban lãnh đạo công ty chỉ tập trung PR, đẩy giá cổ phiếu để thu lợi bất chính và hoạt động kinh doanh chính gần như thua lỗ trầm trọng.
(3) Cơ cấu cổ đông gồm nhiều quỹ lớn tham gia sở hữu. Các quỹ đầu tư luôn nhìn nhận, phân tích thấu đáo một doanh nghiệp trước khi xuống tiền triệu đô, nên với một doanh nghiệp có các quỹ nắm giữ phần lớn cổ phần thì là lựa chọn tốt để đầu tư. Tránh các công ty cơ cấu hoạt động theo kiểu “gia đình”.
Xem thêm: Khối ngoại mua/bán ròng ảnh hưởng như thế nào đến quyết định giao dịch của nhà đầu tư?
4. Margin-of-safety – Hãy đặt biên độ an toàn khi đầu tư
Phil Town cho rằng nếu một cổ phiếu giảm về trong biên độ 25% đến 50% so với giá trị thực là cơ hội ngàn vàng để mua tích trữ. Ông từng chia sẻ:
“Nếu một cổ phiếu tốt có chỉ số P/E < 10, hãy nắm giữ cổ phiếu vào lúc này. Trong 5 năm tới xác suất lớn bạn sẽ đạt được mức lợi nhuận > 20 %”
Theo đánh giá của SSI Research thì FPT đang trong tầm giá hấp dẫn với PE dự phóng 2022 là 15,4, thấp hơn rất nhiều lần so với các công ty công nghệ lớn trên thế giới là 19 – 22 lần. Do đó, FPT là lựa chọn sáng suốt của bất kỳ nhà đầu tư nào mong muốn sở hữu một cổ phiếu tăng trưởng đều, định giá hấp dẫn.
KẾT LUẬN
Phương pháp lọc cổ phiếu theo tiêu chí 4M của Phil Town luôn được giới chuyên gia đánh giá cao, phù hợp với mọi đối tượng nhà đầu tư và được áp dụng hiệu quả với hầu hết các thị trường chứng khoán trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, nhà đầu tư có thể lấy tiêu chí 4M làm kim chỉ nam trong mọi hoạt động đầu tư của mình để đạt được hiệu quả cao nhất.
VnRebates – Nơi Trading là NGHỀ